Medalion cesarza Walensa
Medalion z wizerunkiem cesarza Walensa panującego w latach 364-378 we wschodniej części Imperium Rzymskiego.
W pracy M.Aleksiewicza wydanej w 1958 roku i poświęconej okresom lateńskiemu i rzymskiemu na terenie ówczesnego województwa rzeszowskiego , która przyniosła szereg wiadomości o nie znanych znaleziskach monet rzymskich z tego obszaru znajduje się informacja mówiąca ,że "... w 1934 roku w okolicy Przemyśla nad Sanem chłop wyorał złoty medalion cesarza Walensa o wadze 29,5 g i średnicy 5,5 cm ". Zgodnie z tą relacją na awersie medalionu została wygrawerowana twarz cesarza i napis łaciński w otoku "D. N. Valen. S. P. F. Aug" . Medalion ten był widziany przez autora wspomnianej pracy w 1935 roku u zegarmistrza J.Hirta w Przemyślu , przy ul.Kazimierzowskiej 41, który żądał wtedy za ów medal 1000 zł. Jak wynikało z dalszych informacji zegarmistrz J.Hirt nabywał od chłopów przedmioty z kruszców szlachetnych . Zabytkowe numizmaty sprzedawał później kapitanowi byłej armii austriackiej Novakowi, który przyjeżdżał z Wiednia do Polski w celu skupywania zabytków. J.Hirt zamierzał sprzedać medalion cesarza Walensa do Wiednia za pośrednictwem tegoż kapitana Novaka lub też w jakiś inny sposób. Dalsze losy tego zabytku nie są znane. Być może medalion ten pojawił się po roku 1935 w Wiedniu lub za pośrednictwem ludzi związanych z Wiedniem w jakimś katalogu aukcyjnym lub czyjejś kolekcji bądź też zaginął w czasie działań wojennych. W każdym razie relacja M.Aleksiewicza jest prawdopodobnie jedynym źródłem mówiącym o odkryciu w okolicy Przemyśla medalionu cesarza Walensa panującego we wschodniej części Imperium Rzymskiego. Warto podkreślić, że znalezisko to jest unikatem w skali kraju, gdyż na terenie Polski znaleziono w sumie tylko dwa złote medaliony przedstawiające cesarza Walensa: jeden - omawiany medalion w okolicy Przemyśla , zaś drugi w okolicach Kalisza. Z tym , że wygląd medalu z rejonu Kalisza był nieco inny , gdyż przedstawiał cesarza Walensa razem ze jego bratem Walentynianem I . Wiązało się to z tym ,że obaj bracia podzielili się władzą w Imperium Rzymskim. Walentynian I (chrześcijanin) panował w latach 364-375 w zachodniej części imperium , zaś Walens (arianin) - w latach 364-378 - we wschodniej.
Źródło tekstu:
1. J.Kolendo - "Medalion cesarza Walensa z okolic Przemyśla" .
Opracowanie strony: © P.Jaroszczak - Przemyśl 2000